Proces Aquino. Was Antwerps hof op de hoogte van inzet burgerinfiltrant?

ANTWERPEN/HASSELT-Heeft het federaal parket in de zaak-Aquino gebruik gemaakt van een burgerinfiltrant, een opsporingmiddel dat streng verboden is in België? Of was Bart S. niet meer dan een zeer goed gepositioneerde, en naar Belgische normen royaal betaalde informant? 

Antonio Aquino, tijdens een proces in Antwerpen

Die vragen houden het proces-Aquino, een brave familie Italiaanse inwijkelingen volgens De Morgen, nu al enkele weken in de greep. Volgens de advocaten van de beklaagden, die vervolgd worden voor de invoer van aanzienlijke partijen cocaïne, was Bart S. hét schoolvoorbeeld van een burgerinfiltrant. In de visie van Sven Mary en consorten, drong Bart S. onder instructie van de Hasseltse speurder Roger Grosemans binnen in de entourage van Silvio Aquino. Bart S. kreeg niet alleen de vraag om zijn oor te luister te leggen, zoals een informant doet, S. probeerde de groep-Aquino geleidelijk aan warm te maken om via Portugal of Spanje cocaïne te gaan invoeren. Waarom via Portugal of Spanje? Omdat de Australische federale politie (in samenwerking met België, Nederland en Spanje) daar een echt sting-operation wilde opzetten. Bart S. moest de Aquino's zachtjes in de armen drijven van Zacharia, een drugshandelaar die werkte in opdracht van de politie. Mogelijk was Zacharia zelfs een undercoveragent die zich voordeed als drugshandelaar. Het federale parket en de politie maakten dus niet alleen gebruik van een burger om te infiltreren in een drugsorganisatie, parket en politie werkten ook mee aan een plan om de Aquino's in de val te lokken. Politionele provocatie is in Australië of de Verenigde Staten een gangbare praktijk, in België en Nederland is het absoluut verboden.

Het Belgische federaal parket ontkent. Bart S. was een informant. Federaal procureur Marianne Capelle veegt de argumenten van de verdediging van tafel door te stellen dat de rol van Bart S. reeds onder de loep is genomen door de Kamer van Inbeschuldigingstelling bij het hof van beroep in Antwerpen. De KI doet, nog voor de zaak ten gronde voor de rechtbank komt, een controle op de toepassing van de Bijzondere Opsporings Methoden(BOM). De KI controleert dus of de observaties of afluisteroperaties volgens de regels van de kunst zijn gebeurd. En hoewel de KI niet bevoegd is om de inzet van informanten te controleren, houdt Capelle vol dat de KI zich wel heeft gebogen over het mailverkeer tussen Bart S. en speurder Grosemans. En volgens Cappelle zag de hoge rechters in Antwerpen geen juridische bezwaren in het verhaal. Conclusie van Capelle is dus ; het komt de rechtbank in Hasselt niet toe om te oordelen over de procedurekwestie rond Bart S., want de KI heeft dat reeds gedaan. "Laten we overgaan naar de grond van de zaak", aldus Capelle.

De vraag is: heeft de Kamer van Inbeschuldigingstelling - een onafhankelijke rechtbank - daadwerkelijk inzage gekregen in de het mailverkeer tussen speurder Grosemans en zijn informant/infiltrant? Als dat werkelijk het geval is, zoals het OM voorhoudt, dan rijzen er toch pertinente vragen over ernst waarmee de Kamer van Inschuldigingstelling die geheime BOM-dossiers onderzoekt. Want wie het mailverkeer tussen de rechercheur en de informant naast het officiële strafdossier legt, trekt bij momenten toch grote ogen.

Op 10 januari 2014 maakt Roger Grosemans, de leider van het onderzoek tegen de Aquino's, een zogenaamd synthese-pv waarin hij de zaak in grote lijnen samenvat. Zo schrijft Grosemans dat uit een observatie van 18/09/2012 blijkt dat Silvio Aquino zich samen met Nico Beckx naar Amsterdam begeeft. En dan schrijft Grosemans iets merkwaardigs. 'Nico Beckx was tot dan uit de schijnwerpers gebleven omwille van het gegeven dat zijn activiteiten zich vooral in Nederland situeerden.' (zie uittreksel pv)

Waarom is dat merkwaardig? Omdat Grosemans dankzij informant/infiltrant Bart S. al veel langer wist wie Nico Beckx was en welke hoge positie hij in de Aquino-organisatie bekleedde. Bart S. is op dat moment al maanden in de weer om Nico Beckx en zijn partners aan tafel te krijgen met "drugssmokkelaar" Zacharia in Spanje. Reeds op 30 juli bespreken Grosemans en Bart S. hoe de ontmoeting tussen Nico Beckx en Zacharia zal plaatsvinden. Grosemans maant zijn infiltrant ook aan om uit de buurt te blijven, omdat er observatieploegen aanwezig zullen zijn om de ontmoeting tussen Beckx en Zacharia vast te leggen. En Grosemans wil niet dat Bart S. via foto's in het dossier zou belanden.

Als Grosemans schrijft dat Nico Beckx pas op 18 september 2012 in beeld komt bij de politie, dan doet hij de waarheid geweld aan. Zouden de magistraten van het hof van beroep in Antwerpen dat dan over het hoofd hebben gezien? In hetzelfde proces-verbaal schrijft Grosemans overigens nog iets merkwaardigs (zie pv). Grosemans beschrijft dat de Aquino's bezig zijn met opstart van een nieuwe cocaïnelijn via Spanje. De contactpersoon is volgens Grosemans een zekere Bart - zijn eigen informant/infiltrant - maar die heeft hij "niet kunnen identificeren". Grosemans kan natuurlijk niet anders dan beweren dat hij "Bart" niet kent, want anders zou de rol van de informant/infiltrant wel eens aan het licht kunnen komen. De vraag is: hebben de rechters van de Kamer van Inbeschuldigingstelling daar dan opnieuw overheen gekeken? De magistraten moeten toch hebben gezien dat processen-verbaal in het officiële dossier in tegenspraak zijn met de stukken uit het geheim dossier.

De ontmoeting tussen Nico Beckx en undercover Zacharia, waar Bart S. van Grosemans ver van weg moest blijven, hebben ook daadwerkelijk plaatsgevonden. Grosemans is daarvoor zelfs samen met twee collega's voor naar Spanje afgereisd. Als er werkelijk observaties hebben plaatsgevonden, zoals Grosemans beweert in de mail aan Bart S., waar zijn dan die foto's van die ontmoeting tussen Nico Beckx en Zacharia? Zijn die ook uit het officiële dossier gehouden? Grosemans schrijft in zijn mails aan Bart S. ook dat hij "nog moet overleggen met zijn Spaanse collega's" om toestemming te krijgen voor de operatie op Spaans grondgebied. Op zeker moment vraagt hij zelfs aan Bart S. om uit te wijken naar Portugal, omdat hij daar gemakkelijker toestemming kan krijgen. Uiteindelijk gaat de ontmoeting met Zacharia toch in Spanje door. Met of zonder de toestemming van de Spanjaarden?

NASCHRIFT
Welke informatie heeft het federaal parket nu wel of niet overgemaakt aan de Kamer van Inbeschuldigingstelling? Federaal magistraat M. Cappelle heeft de aanpak van de speurders steeds verdedigd met de stelling dat de KI zelfs de rol van informant/infiltrant Bart S. tegen het licht heeft gehouden. Heeft de KI inzage gekregen in het mailverkeer tussen speurders Grosemans en Bart S., zoals je zou verwachten? Cappelle heeft nooit expliciet gesteld dat ook de mail werden voorgelegd bij de KI, integendeel. Tijdens de zittingen heeft Cappelle wel gezegd dat de rechtbank de mails maar moet voorleggen aan de KI, maar dat zij dan ook het mailverkeer dat Bart S. niet aan de advocaten heeft bezorgd aan de KI zou overmaken. De hele saga toont in elk geval aan dat Openbaar Ministerie oppermachtig is. Wat er wel en niet in een dossier wordt gevoegd, beslist enkel het OM en niemand die daar redelijkerwijze controle op  kan uitoefenen.